Dwucyfrowe wzrosty w sklepach nie opuszczają Polaków. W grudniu rdr. było drożej o 24,8 proc.



Dwucyfrowe wzrosty w sklepach nie opuszczają Polaków. W grudniu rdr. było drożej o 24,8 proc.

Jak wynika z najnowszej analizy cen pochodzących z blisko 41 tys. sklepów detalicznych, w grudniu 2022 r. codzienne zakupy zdrożały średnio o 24,8% rdr. Dwucyfrowe podwyżki dotknęły wszystkie monitorowane kategorie. I oscylowały od 10% do blisko 36% rdr. Na szczycie drożyzny znalazły się produkty sypkie ze wzrostem o 35,9% rdr. Wśród nich najbardziej podrożał cukier – o 59,5% rdr. Druga w rankingu jest chemia gospodarcza – 35,7% rdr. Sam papier toaletowy poszedł w górę o 56,7% rdr. Na trzecim miejscu są tzw. inne produkty, które obejmują m.in. karmy dla zwierząt i zdrożały średnio o 34,2% rdr. Ponadto w czołówce widać tłuszcze oraz nabiał – odpowiednio 31,9% i 29,5% rdr. Natomiast na końcu zestawienia są używki – 10,3% rdr. Przed nimi znajdują się napoje i dodatki spożywcze – 13,7% rdr.

Według cyklicznego raportu pt. „INDEKS CEN W SKLEPACH DETALICZNYCH”, autorstwa UCE RESEARCH i Wyższych Szkół Bankowych, w grudniu ub.r. codzienne zakupy w sklepach zdrożały rdr. średnio o 24,8%. Dla porównania, listopad zakończył się wynikiem 25,8%. Natomiast w opinii autorów badania, obecnie na rynku występują nadzwyczajne okoliczności. I dlatego racjonalna ocena tego, co dzieje się w sklepach, nie jest tak oczywista i jednoznaczna, jakby na pierwszy rzut oka mogło się wydawać. Powyższe wyniki zdecydowanie nie są jeszcze sygnałem tego, że ceny w sklepach zaczęły spadać. Co więcej, autorzy analizy dodają, że to nawet nie jest oznaką tego, że dynamika wzrostu cen zaczęła realnie spadać. Na to musimy jeszcze trochę poczekać, o ile znowu nic negatywnego nie wydarzy się na rynku.

– Grudniowy odczyt oczywiście nie jest reprezentatywny, bo sieci handlowe wstrzymały się z drastycznym skokiem cen przed samymi świętami. Łatwiej jest im podnieść je w styczniu, bo mogą powiązać to z noworocznymi podwyżkami opłat, przy jednoczesnym spadku popytu na produkty spożywcze w porównaniu do przedświątecznego okresu. Należy też pamiętać o tym, że polską gospodarkę faktycznie czekają kolejne zawirowania, związane ze zmianą stawki VAT i wzrostem cen energii oraz ogrzewania – mówi dr Anna Semmerling z Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku.

Jak przypominają analitycy z UCE RESEARCH, pod koniec ub.r. w wielu rynkowych badaniach Polacy deklarowali, że przed świętami mocno ograniczą zakupy, ze względu na pogarszającą się sytuację materialną. Tak jednoznacznych opinii dawno nie było w przestrzeni publicznej. Dlatego ten głos został szybko odczytany przez branżę retailową jako pewnego rodzaju zagrożenie. Jednocześnie analitycy dodają, że grudzień to przecież jeden z najważniejszych okresów zarobkowych w handlu, więc sieci nie chciały jeszcze bardziej odstraszyć klientów wysokimi cenami. Bały się też dalszego negatywnego odbioru społecznego i kolejnej nagonki na sklepy, że jest w nich coraz drożej. Autorzy badania dodają też, że zaległe podwyżki najpewniej zostaną wprowadzone na początku roku. Sieci nie mają tutaj wielkiego ruchu. Po prostu będą musiały to zrobić.

– W oparciu o grudzień nie można sporządzać długoterminowych prognoz, ale są sygnały wskazujące na zmianę kierunku inflacji. W ujęciu globalnym widać osłabienie tempa jej wzrostu. Wydaje się, że obecnie oscylujemy wokół szczytu inflacyjnego. Styczeń i luty nie do końca jeszcze będą rejestrowały odwrócony trend inflacyjny. Choć już drugi miesiąc z rzędu widoczne jest zahamowanie inflacji, to o jej faktycznym zastopowaniu będziemy mogli mówić dopiero, gdy przez kilka miesięcy „INDEKS CEN W SKLEPACH DETALICZNYCH” będzie pokazywał coraz niższe ceny – dodaje dr Semmerling.

Analiza pokazuje już po raz kolejny, że na 12 monitorowanych kategorii podrożały wszystkie. I znowu wzrosty były dwucyfrowe, tj. od ponad 10% do blisko 36% (w listopadzie – od 16,5% do ponad 37%).

– Od kilku miesięcy nie skupiamy się już na tym, dlaczego cena danego towaru wzrosła, ale raczej analizujemy, w jakim stopniu i dlaczego tak bardzo poszła w górę. Coraz bardziej miarodajne staje się porównywanie wyników już nie rok do roku, ale miesiąc do miesiąca, bo to lepiej pozwalałoby identyfikować aktualne tendencje i prognozować przyszłość – komentuje dr Tomasz Kopyściański z Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu.

W grudniu największą dynamikę wzrostu cen zanotowały produkty sypkie – na poziomie 35,9% rdr. W listopadzie były na 6. pozycji. W obrębie całej kategorii znowu najbardziej zdrożał cukier – o 59,5% rdr. Za nim widać mąkę i makaron – odpowiednio 38,3% i 37,6% rdr.

– Wynik tej kategorii to rezultat kilku czynników. Języczkiem uwagi jest okres przedświąteczny, który charakteryzuje się wzmożonym popytem na mąkę i cukier. Dlatego właśnie tym razem produkty sypkie znalazły się na 1. miejscu. Do tego doszło zaburzenie łańcucha dostaw produktów zbożowych, a także buraków, z których powstaje cukier. Jest to oczywiście związane z wojną w Ukrainie. Poza tym znaczenie mają nie tylko ceny surowców, ale też koszty energii potrzebnej do ich przetworzenia – wyjaśnia ekspert z WSB we Wrocławiu.

Na 2. pozycji najbardziej drożejących kategorii w grudniu znalazła się chemia gospodarcza – 35,7% rdr. Poprzednio była na 3. miejscu. Tym razem najbardziej zdrożał papier toaletowy – o 56,7% rdr. Następne były ręczniki papierowe – 45,3% rdr. Mocno też podrożał proszek do prania – o 43,2%. Analitycy z UCE RESEARCH zwracają uwagę na to, że w przypadku tej kategorii na rynku zachodzą duże zmiany. W całym 2022 roku wiele razy dynamika wzrostu cen ww. produktów oscylowała wokół bądź czasem nawet poniżej oficjalnego odczytu inflacyjnego. Natomiast obecnie to jedna z kategorii, która notuje największą dynamikę wzrostową.

– Branża papiernicza już wcześniej zapowiadała znaczne skoki cen. W tym sektorze mieliśmy do czynienia z opóźnieniem względem innych kategorii. Jednak ostatecznie tutaj również nie udało się uniknąć wysokich podwyżek. Wzrosty związane są z wcześniejszymi zakłóceniami pandemiczno-wojennymi. Do tego doszło drożejące drewno, które jest głównym surowcem. Zapotrzebowanie wielu sektorów gospodarki na papier zwiększa jego popyt – zauważa ekspertka z WSB w Gdańsku. 

Miejsce 3. w tabeli drożyzny zajęła kategoria tzw. innych produktów – 34,2% rdr. W listopadzie była na 4. pozycji. Znów najbardziej poszły w górę ceny karm dla zwierząt domowych, głównie dla psów – o 39,8%. Z kolei pieluchy dla niemowląt podrożały o 35,8% rdr.

– Karmy co do zasady produkowane są ze składników, które ostatnio mocno podrożały. Dotyczy to produktów pochodzenia zwierzęcego oraz art. tłuszczowych. Dodatkowo produkcja takich towarów pochłania znaczną ilość energii. Z kolei ceny pieluch dla niemowląt wzrosły na całym świecie, a dla Polski to przecież produkt głównie importowany – tłumaczy dr Tomasz Kopyściański.

Tym razem na 4. pozycji są produkty tłuszczowe, które zdrożały o 31,9% rdr. Przez wiele miesięcy ta kategoria najbardziej potęgowała ogólną drożyznę w sklepach, ale już zaczęła notować mniejszą dynamikę wzrostu. Olej, który w niektórych miesiącach ub.r. notował podwyżki nawet o 60% rok do roku, w grudniu zdrożał o 26,7% rdr. Ostatnio najbardziej podrożała margaryna – aż o 50,6% rdr. Z kolei masło poszło w górę o 18,5% rdr.

– Ceny produktów tłuszczowych przez cały rok pozostawały bardzo wysokie, a odnotowane wyhamowanie w grudniu może być odzwierciedleniem ogólnej poprawy podaży art. mlecznych i roślinnych, z których wytwarzane są tłuszcze. Jeżeli ta tendencja utrzyma się, to może być pozytywny sygnał dla dynamiki cen innych kategorii, dla których tłuszcze są koniecznymi półproduktami – stwierdza dr Kopyściański.

Wśród liderów drożyzny jest też nabiał. W grudniu zdrożał o 29,5% rdr. I tym samym utrzymał listopadową 5. pozycję. Z kolei mięso, które poprzednio było na 2. miejscu, w najnowszym zestawieniu jest 6. Podrożało o 25,1% rdr.

– Podwyżki w tych kategoriach są rezultatem czynników całorocznych, głównie związanych z rosnącymi kosztami wytworzenia. Znaczenie ma też ograniczona dostępność pasz, którymi żywią się zwierzęta hodowlane. Wysoki popyt na nabiał i mięso przełożył się na wzrosty cen – zaznacza ekspert z Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu.

Z kolei pieczywo zdrożało o 24,6% rdr. Ten wynik też jest wysoki, ale daje dopiero 7. pozycję wśród najbardziej drożejących kategorii.

– Wzrosty cen zbóż i mąki powinny doprowadzić do większej podwyżki w tej kategorii. A skoro tak się nie stało, to dowodzi, że znaczenie miał spadek kosztów pośrednich, związanych z ustabilizowaniem cen energii potrzebnej do produkcji – analizuje dr Tomasz Kopyściański.

Patrząc też na kolejne kategorie, widać, że warzywa i owoce zdrożały odpowiednio o 21,8% i 20,6% rdr. Ceny dodatków spożywczych i napojów tak samo poszły w górę – o 13,7% rdr. Natomiast najmniej podrożały używki – o 10,3% rdr.

– Warzywa i owoce już wcześniej dotknęły wysokie podwyżki. Dodatkowo w Polsce był urodzaj, który podwyższył podaż rynkową. W dalszej perspektywie wyższe ceny będą związane z sezonowością. Napoje mocno zdrożały na początku 2022 roku w związku z wprowadzeniem podatku cukrowego. Z tej kategorii przeciętny konsument może łatwo zrezygnować. Gdyby, po wcześniejszych podwyżkach, nastąpił szok cenowy, to obroty w ujęciu globalnym mogłyby zdecydowanie się obniżyć. Z kolei używki najczęściej drożeją dopiero na początku roku kalendarzowego – podsumowuje dr Anna Semmerling z Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku.

Dane pochodzą z cyklicznego raportu pt. „INDEKS CEN W SKLEPACH DETALICZNYCH” (powstającego co miesiąc od blisko 6 lat), autorstwa UCE RESEARCH i Wyższych Szkół Bankowych. Analiza pokazuje średnią wartość cenową, notowaną miesiąc do miesiąca i rok do roku. W najnowszej odsłonie porównano wyniki z grudnia 2022 r. i tego samego okresu z 2021 roku. Dotyczyło to 12 kategorii i 50 najczęściej wybieranych przez konsumentów produktów codziennego użytku. Łącznie zestawiono ze sobą blisko 36 tys. cen detalicznych z prawie 41 tys. sklepów należących do 64 sieci handlowych. Badaniem objęto wszystkie na rynku dyskonty, hipermarkety, supermarkety, sieci convenience oraz cash&carry docierające ze swoją ofertą do większości konsumentów w Polsce.

Autorzy badania zastrzegają, że powyższa analiza nie może być traktowana jako pomiar wzrostu lub spadku ogólnego poziomu inflacji.


***

Masz pytania do ww. publikacji?

Skontaktuj się z nami: strefa.wiedzy@uce-pl.com


Ostatnio dodane


Zapisz się do Newslettera.
Bądź z nami na bieżąco!



KLAUZULA DOT. NEWSLETTERA


ADMINISTRATOR DANYCH OSOBOWYCH:

Administratorem Państwa danych osobowych jest UCE GROUP LTD. Sp. z o.o. Oddział w Polsce,  00-807 WARSZAWA (PL-Poland), Aleje Jerozolimskie 96. Spółka wpisana jest do Rejestru Przedsiębiorców, prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000290366, NIP PL: 735-27-17-143, REGON: 120557126.

PRZYSŁUGUJE PAŃSTWU PRAWO DO:

  • żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych,
  • żądania cofnięcia zgody na przesyłanie wiadomości i/lub informacji w formie Newslettera w dowolnym momencie,
  • wniesienie sprzeciwu wobec przetwarzania swoich danych osobowych,
  • wniesienia skargi do organu nadzorczego. W Polsce jest to Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (Urząd Ochrony Danych Osobowych).

CEL PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH:

Dane osobowe przetwarzane są w celu otrzymania informacji handlowej, treści marketingowych w postaci Newslettera (w tym m.in. wszelkiego rodzaju publikacji, raportów, analiz oraz informacji prasowych) za pomocą wiadomości e-mail. Podanie danych osobowych jest dobrowolne, ale niezbędne do wysyłki Newslettera.

OKRESY PRZECHOWYWANIA DANYCH:

Dane udostępnione w celach marketingowych, tj. wysyłki Newslettera, będą przechowywane do czasu wycofania zgody lub złożenia sprzeciwu.

KATEGORIA OSÓB, KTÓRYM DANE MOGĄ BYĆ UDOSTĘPNIANE:

Dostęp do danych osobowych Użytkownika mogą mieć pracownicy i podwykonawcy Administratora, którzy są odpowiedzialni za obsługę Użytkownika, m.in. wykonujący wszelkiego rodzaju usługi na rzecz Administratora (np. świadczący wsparcie techniczne i/lub informatyczne bądź analityczne) oraz Podmioty zewnętrze, takie jak serwisy obsługujące, które muszą mieć dostęp do tych danych, aby wykonywać swoje zadania i obowiązki.

POLITYKA PRYWATNOŚCI


ADMINISTRATOR DANYCH OSOBOWYCH:

Administratorem Państwa danych osobowych jest UCE GROUP LTD. Sp. z o.o. Oddział w Polsce,  00-807 WARSZAWA (PL-Poland), Aleje Jerozolimskie 96. Spółka wpisana jest do Rejestru Przedsiębiorców, prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000290366, NIP PL: 735-27-17-143, REGON: 120557126.

ZASADY OGÓLNE:

a) Niniejsza Polityka Prywatności stanowi dokument regulujący zasady przetwarzania danych osobowych przez Administratora.
b) Wprowadzenie Polityki Prywatności ma na celu zapewnienie zgodności z RODO (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE) procesów przetwarzania danych osobowych przez Administratora.
c) W związku z prowadzoną przez Administratora działalnością Państwa dane są zbierane i przetwarzane zgodnie z właściwymi przepisami prawa (w tym RODO) w oparciu o obowiązujące w nich zasady, takie jak:

  • zasada zgodności z prawem. Administrator zapewnia, że przetwarzanie przez niego danych osobowych jest zgodne z prawem, tj. art. 6 ust. 1, art. 9 ust. 2 albo art. 10 RODO,
  • zasada ograniczenia czasowego. Administrator zapewnia, że dane osobowe są przetwarzane tylko przez okres, w jakim jest to niezbędne dla zrealizowania celów przetwarzania,
  • zasada rzetelności i przejrzystości. Administrator zapewnia rzetelność i przejrzystość przetwarzania danych osobowych, informuje o przetwarzaniu danych osobowych w momencie ich zbierania,
  • zasada ograniczenia celu. Administrator zapewnia, że dane osobowe są zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach,
  • zasada prawidłowości. Administrator zapewnia, że przetwarzane przez niego dane osobowe są prawidłowe i w razie potrzeby uaktualniane,
  • zasada minimalizacji. Administrator zapewnia, że przetwarza dane wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji celu,
  • Administrator zapewnia przestrzeganie Polityki prywatności przez wszystkich Pracowników, Współpracowników Administratora oraz Podwykonawców,
  • zasada integralności i poufności. Administrator zapewnia bezpieczeństwo danych osobowych, w tym ochronę przed niedozwolonym lub niezgodnym z prawem przetwarzaniem oraz przypadkową utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem,
  • zasada rozliczalności. Administrator poprzez odpowiednie środki techniczne i organizacyjne zapewnia możliwość wykazania zgodności przetwarzania danych osobowych z RODO oraz pozostałymi przepisami dotyczącymi danych osobowych,
  • zasada zgodności ciągłości. Administrator zapewnia zgodność działania organizacji z wymaganiami ochrony danych osobowych. W tym celu między innymi monitoruje zmiany w przepisach prawa, wytyczne krajowych oraz międzynarodowych organów ochrony danych osobowych oraz orzecznictwo sądów i trybunałów, a także uwzględnia w tym zakresie najlepsze praktyki rynkowe.

PRZEKAZYWANIE DANYCH OSOBOWYCH DO PAŃSTWA TRZECIEGO:

Administrator nie przekazuje Państwa danych osobowych do państwa trzeciego. Niemniej w przypadku zaistnienia takiej konieczności, Administrator przekazuje je z zapewnieniem odpowiedniego stopnia ochrony.

UDOSTĘPNIANIE I POWIERZENIA DANYCH OSOBOWYCH:

Administrator udostępniania Państwa dane osobowe innemu administratorowi tylko wtedy, gdy spełniony jest jeden z warunków, o którym mowa w art. 6 ust. 1 albo w art. 9 ust. 2 RODO (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Natomiast powierzenie przetwarzania Państwa danych osobowych przez Administratora następuje w oparciu o umowę powierzenia przetwarzania danych lub inny instrument prawny, o którym mowa w art. 28 RODO.

KONTAKTY Z ADMINISTRATOREM:

Administrator udziela Podmiotom danych informacji na piśmie lub w inny sposób, w tym w stosownych przypadkach – elektronicznie. Administrator umożliwia wykonywanie praw wynikających z art. 15-22 RODO (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE).

REALIZOWANIE UPRAWNIEŃ PODMIOTÓW DANYCH:

  • żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia otrzymania kopii danych lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych, wniesienie sprzeciwu wobec przetwarzania swoich danych osobowych,
  • wniesienia skargi do organu nadzorczego. W Polsce jest to Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (Urząd Ochrony Danych Osobowych).

NARUSZENIA OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH:

Administrator zapewnia, że zgłaszanie naruszeń ochrony danych osobowych będzie przekazywał Organowi Nadzorczemu, chyba że jest mało prawdopodobne, by naruszenie skutkowało ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób fizycznych. Administrator bada zaistniałe naruszenie i ewentualnie wdraża stosowne organizacyjne i techniczne środki naprawcze.